Charles Clifford eta Espainiako erregistro monumentala

  2025eko irailaren 30a - 2026ko otsailaren 8a

Komisarioak: Javier Piñar eta Carlos Sánchez
Espazioa: Gelak -1. solairua

XIX. mendeko Espainiaren irudia ezin da ulertu Charles Clifford (1819-1863) argazkilari britainiarraren figurarik gabe, gure herrialdearen irudia nazioartean proiektatzeko tresna berritzaile gisa argazkilaritza erabiltzearen aitzindaria izan zena. Kalotipoa gai eta adierazpen modu berriak ikertzeko eta proiektatzeko tresna gisa erabili zuten lehen argazkilari profesionalen belaunaldikoa da. Argazkigintza teknologia berriak eskaintzen zituen adierazpen aukeren zaletasunaz, bide berriak ireki zituzten orainaldia moldatzen zuten modernizazio ahaleginekin eta baita diskurtso nazionalista elikatzen zuen iraganarekiko kultuarekin ere, maisuki adierazita bere ondare monumentalaren inbentario fotografikoan.

Bere lanaren itxurazko jarraitutasunaren eta estilo-batasun horren azpian, kamera berrien, film-stock berrien eta errebelazio-teknika pertsonalen erabilerak eragindako aldaketa teknologiko ugari antzeman daitezke, bere argazki-gaiek aldaketa ugari jasan zituzten bezala. Espainian gertatzen zen guztiaz interesatuta, baina baita bizirauteko onartu behar izan zituen enkarguen aniztasunak mugatuta ere, gai desberdinak elkarrekin bizi dira bere lanean. Eta harmonia handiz elkarrekin bizi dira, denak argazki-diskurtso bakar baten parte balira bezala, espainiarrei beren herrialdeko balioak erakusteko eta Europako ikusleak Pirinioen atzean dagoen mundu horren izaera bereziarekin harritzeko, erdia ekialdean eta erdia mendebaldean, iragan pintoreskoa eta modernitatea uztartuz.

Hala ere, bere argazki-ekoizpena oso koherentea da gaiari dagokionez, Espainiako monumentu-ondarearen entitatean eta bilakaeran jartzen baitu arreta, eta horrek bere arreta erakartzen du eta Espainiako Album Monumentalean egiten duen gai-hautaketa gidatzen du; proiektu horixe da erakusketa honen ardatza.

Cliffordek bere argazkilaritza-ibilbidea 1850 inguruan hasi zuen, eta bat-batean amaitu zuen 1863ko urtarrilean hil zenean. Hamar urte baino gehiagoko jardueran, teknikoki dagerrootipotik kalotipora eboluzionatu zuen, eta, 1855etik aurrera, kolodioi negatiboetara eta albuminazko inprimaketetara. Aldi berean, erretratua alde batera utzi zuen goiz, hiri- eta monumentu-paisaien dokumentaziora joz, eta bezeroak eta banaketa-bideak dibertsifikatuz, gaiak zabaldu eta finkatu ahala, akademiko, arkitekto, ingeniari, noblezia eta Espainiako, Frantziako eta Britainia Handiko errege-familiarengandik jasotako enkargu ugari onartuz. Horietako askorentzat album monografikoak sortu zituen, eta enkarguek eskaintzen zizkioten aukera tematikoei eta bere ekimenez bildutako irudiei esker, Espainiako irudiekin artxibo handi bat sortu zuen, eta horren zati bat bi argitalpen-ekimenetan argitaratu zuen: Scramble through Spain eta Monumental Album of Spain . Horri esker, bere lana Europa osoan ezagutarazi zuen eta Espainiako irudiaren erreferentzia saihestezina bihurtu zuen.

LOTUTAKO JARDUERAK

Irailak 30, 19:00. Masterclass komisarioekin. Antzerkia.

-REN LAGUNTZAREKIN