Lorelegioa
Joan Fontcuberta

 2024ko MARTXOAK 20 - EKAINAK 9
Dorre Gela
Goiburuko irudia: Florilegioa, 2023
Komisarioa: Nafarroako Unibertsitateko Museoa

Adimen Artifiziala erabiliz, Fontcubertak 'Florilegium' lanean, XVIII. mendeko esploratzaileak beren bidaietan liluratu zituen flora imajinario zoragarri bat eraikitzen du.

Joan Fontcubertak natura-argazkilaritzan interesa du argazkilaritzaren funtsa bera lortzeko. Helburu horrekin, landare eta barazkien inguruko hainbat proiektu egin ditu, hala nola Herbarium seriea (1982-85). Lau hamarkada geroago, serie hau berriro hartzen du eta espezie irudizko berriak proposatzen ditu. Lehenengo lanean Karl Blossfeldten ale botanikoen argazkiak parodiatu zituen bitartean, Florilegium- en objektuen collagea eta argazkilaritza konbentzionala bistaratze algoritmikoko tresna berriekin ordezkatzen ditu, Adimen Artifizialeko (AA) mekanismoak erabiliz.

Beste bira batean, artistak zuhaitzak eta zuhaixkak, loreak eta fruituak nabarmenduz paisaia-serie bat sortzen du, XVIII. mendean zehar espedizio zientifikoetan abiatu ziren esploratzaileak liluratu zituztenen antzekoak. Baina Terra Incognita hau ez dago jada eremu geografikora mugatuta; irudimen berrien unibertsora, bizitza birtuala eta bistaratze-teknologia sortzaile aurreratuenen haluzinazio-ahalmen ikusgarria zabaldu daiteke.

Horrela, artistak elkarrizketa bat ezartzen du Lurralde Promesa: Argitasunaren Arotik Argazkilaritzaren Jaiotzera erakusketarekin, MUNeko (Nafarroako Unibertsitateko Museoa) 0 eta -1 solairuetan bisita daitekeena. Erakusketa honek Ilustrazioaren jakin-min zientifikoak naturaren deskribapen grafiko ahalik eta literalenen beharra bultzatu zuela dioen tesia garatzen du, eta nahi horrek begirada fotografikoa iragarri zuela. Bere aldetik, Fontcubertak etorkizuneko Ilustrazio zientifikoari buruzko proposamen espekulatiboa eskaintzen du.

Florilegium-ek Lucrezioren izenburu bereko poematik hartzen du izena (Gauzen Izaeraz), K.a. I. mendekoa, Epikurori egindako omenaldi gisa, Atenasko kanpoaldean pentsamendu eskola bat sortu eta "Lorategia" deitu zion filosofoari. Beste akademia batzuek ez bezala, "Lorategiak" emakumeak eta esklaboak onartzen zituen. Bertan, pentsalari epikureoek prolepsis edo presuntzioak bezalako kontzeptu filosofikoak garatu zituzten, gure memorian pilatutako esperientzia enpirikoek osatuak diren gauzen eredu-irudiak edo kontzeptu orokorrak gogorarazten dituztenak. 

Hori da, hain zuzen ere, MUNen aurkeztutako ustezko argazki-irudietan gertatzen dena. Pentsamendu-eskola horren eta naturarekiko harmoniaren bertsio eguneratua da hau, non guztiok gonbidatuta gauden gure ingurunearen eta gure kultura bisualaren gorabeheren inguruan hausnartzera.

BIOGRAFIA

Joan Fontcuberta (Bartzelona, ​​1955) Europako argazkilari garaikide garrantzitsuenetakotzat hartzen da, eta nazioarteko eszenako ahots errespetatu eta aitortuenetakotzat. Hasselblad Fundazioaren Saria (2013) jaso duen artista espainiar bakarra da —argazkilaritzako saririk ospetsuenetako bat—, "argazkilari garaikide asmatzaileenetako bat izateagatik, zeinaren ibilbidea argazki-euskarrian etengabe ikertzen duen lau hamarkadatan zehar. Bere lana ikuspegi kontzeptual original eta jostalari batengatik bereizten da, argazki-konbentzioak, irudikapen-sistemak eta egiaren erregimenak aztertzen dituena. Fontcubertak zientzia eta fikzioaren kontzeptuak zalantzan jartzen ditu museo-espazioaren mugak gainditzen dituzten diziplina anitzeko proiektuetan".   

Frantziako Kultura Ministerioak Chevalier de l'Ordre des Arts et des Lettres titulua ere eman zion 1994an, Argazkilaritza Sari Nazionala 1998an eta Saiakera Sari Nazionala 2011n. Bere lan artistikoaz gain, Fontcubertak diziplina anitzeko ibilbidea egin du argazkilaritzaren munduan, irakasle, kritikari, historialari eta erakusketa-komisario gisa. 1980an, Photovision aldizkaria sortu zuen, eta bi hamarkadaz erredaktore-buru izan zen. Hainbat liburu argitaratu ditu argazkilaritzaren historiarekin, estetikarekin eta pedagogiarekin lotutako gaiei buruz.  

Naturaren, teknologiaren, argazkilaritzaren eta egiaren arteko gatazkak aztertzen dituen bere sormen-lana bakarkako erakusketen gaia izan da New Yorkeko MoMAn (1988); Marseillako Musée Cantinin (1990); Chicagoko Art Instituten (1990); Bartzelonako MNACen (1999); Erromako Palazzo delle Esposizionin (2001); New Yorkeko Aperture Foundationen (2006); Amsterdamgo FOAM Fotografiemuseumen (2010); eta Bogotako Casa de la Monedan (2011), beste askoren artean. Bere lanak hainbat bildumatan daude, besteak beste, Metropolitan Museum of Art-en (New York), San Franciscoko Museum of Modern Art-en (S.A.M.), National Gallery of Art-en (Ottawa), Musée d'Art Contemporain – Centre Georges Pompidou-n (Paris), Maison Européenne de la Photographie-n (Paris), Stedelijk Museum-en (Amsterdam), MACBA-n (Bartzelona) eta Navarrako Unibertsitateko Museoan.   

► GELAKO ORRIA

LOTUTAKO JARDUERAK

Masterclass Joan Fontcubertarekin/ MAR 20/ 19:00.

Ernesto Fernández Holmann eta Marta Regina Fischer Fernández-en laguntzarekin